Boże, Ty w Najświętszym Sakramencie zostawiłeś nam pamiątkę swej męki, daj nam taką czcią otaczać święte tajemnice Ciała i Krwi Twojej, abyśmy nieustannie doznawali owoców Twego odkupienia. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków…

Kościół uobecnia dzieło Jezusa Chrystusa, ofiarując Jego Ciało i Krew pod postaciami chleba i wina. Dzięki tej ofierze Chrystus obecny jest wśród nas i jednoczy swoich wyznawców. W tym dniu gromadzimy się, aby dziękować Chrystusowi za Eucharystię. Niesiemy Jego Ciało w procesjach. Jest to wyznanie wiary i uświadomienie sobie, jaki posiadamy skarb — Chleb dający życie.
Bezpośrednią przyczyną ustanowienia uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa były objawienia bł. Julianny z Cornillon. Pod ich wpływem bp Robert ustanowił w 1246 r. święto Bożego Ciała, początkowo dla diecezji Liege.

Papież Urban nawiązując również do mistycznych przeżyć Julianny, potwierdzając ich autentyczność pisał: «Chociaż Eucharystia sprawowana jest uroczyście codziennie, uważamy za słuszne, aby przynajmniej raz w roku upamiętniana była ze szczególną czcią i bardziej uroczyście. Inne rzeczy, które wspominamy, ogarniamy bowiem duchem i umysłem, ale nie uzyskujemy przez to ich realnej obecności. Natomiast w tym sakramentalnym wspomnieniu Chrystusa, choć pod inną postacią, Jezus Chrystus jest pośród nas obecny w swojej istocie. Kiedy wstępował bowiem do nieba, powiedział: ‘A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata’ (Mt 28, 20)».

Papież chciał sam dać przykład, obchodząc uroczystość Bożego Ciała w Orvieto, mieście, w którym wówczas przebywał. Na jego polecenie w katedrze tego miasta przechowywano (i nadal się przechowuje) sławny korporał ze śladami cudu eucharystycznego, który miał miejsce rok wcześniej w 1263 r. w Bolsenie. W momencie konsekracji chleba i wina ogarnęły pewnego kapłana poważne wątpliwości co do realnej obecności Ciała i Krwi Chrystusa w sakramencie Eucharystii. Z konsekrowanej hostii w cudowny sposób spłynęły wówczas krople krwi, potwierdzając to, co głosi nasza wiara.

Jak uczy Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego, «Jezus Chrystus jest obecny w Eucharystii w sposób wyjątkowy i nieporównywalny. Jest w niej obecny prawdziwie, rzeczywiście i substancjalnie: z Ciałem i Krwią, wraz z duszą i Bóstwem. Jest w niej obecny w sposób sakramentalny, to jest pod postaciami eucharystycznymi chleba i wina, cały Chrystus: Bóg i człowiek» (n.282).